Ik kan het niet laten. Lees ik de krant, dan lees ik ook de
overlijdensberichten. Vanmorgen in het AD: Anna Bernardina 90 jaar, Jan Maarten
58 jaar, Thea 73, Koen 56, Titia 87, Kees 63, Simon 100, Jopie 78. Zomaar een
opsomming uit de zaterdagkrant. Opvallend hoeveel mannen rond de
pensioengerechtigde leeftijd overlijden. Ik denk meteen aan onze vriend Karel.
Hij werkte veertig jaar met plezier als inkoper van de
Bijenkorf. Zijn werk was zijn leven. Ineens moet ook hij met pensioen. Van de
een op de andere dag heeft hij 45 uur in de week over. Zijn vrouw is blij, zij
verheugt zich op samen dingen doen. Samen fietsen en naar de Intratuin. De
familiekiekjes ordenen en inplakken. Zij doet de strijk, hij vouwt. Hij komt er
achter dat het theekransje twee keer per
week de hele middag sherry komt drinken. Zij vraagt hem mee naar de aquarelcursus.
Als hij slechter begint te slapen suggereert ze dat yoga wel wat voor hem is.
Karel heeft geen hobby’s, geen vrienden en geen doel meer in zijn leven. De
enige inkoop die hij nog doet is bij de Lidl. Een half jaar na zijn pensioen overlijdt
Karel aan een hartinfarct. De eigenlijke doodsoorzaak: zinloosheid.
Als Karel had geleerd hoe hij zinvol bezig kon zijn had hij
misschien nog geleefd. Hij verloor van de een op de andere dag zijn werk, maar hij had het misschien beter kunnen uitfaseren. Steeds minder uur in de week werken,
misschien in de vrijgevallen tijd vrijwilligerswerk doen, een pensioenstage
lopen. Of nog lange tijd voor een paar uur in de week als mentor functioneren
voor de nieuwe inkoper.
Waarom doen we zo ingewikkeld over de pensioenleeftijd?
Zoals Pieter Winsemius zei: “We laten een gigantisch reservoir aan
vrijwilligers onbenut vanwege een stomme pensioenregeling. Kom op zeg, word
wakker! Maak de overgang van werken naar niet-werken zachter. Mensen zijn tot
hun 75ste nog buitengewoon actief. Zet hen in als klaar-over, voorleesopa,
assistent-leraar.”
Hoe zonde is het om mensen op non-actief te stellen zodra ze
65 jaar zijn? Dag kennis en ervaring. Misschien is het een goed idee om mannen
de scholen in te jagen in plaats van de dood in. Ze hebben veel kennis over te
brengen, veel stoere verhalen te vertellen, kunnen stoeien, hardlopen en een
partijtje voetballen met de jongens. Van uitgebluste pensionado’s maken we
kwieke BSOpa’s. De jongens krijgen hiermee een goed voorbeeld en het zelfbeeld
van de mannen blijft ongeschonden. En en passant lossen we hiermee wellicht het
probleem van ADHD op.